رنگ آمیزی ون گیسون
هنگام بررسی یک نمونه بافت زیر میکروسکوپ نوری، تشخیص سلول های مختلف و بافت ها اغلب دشوار است، زیرا معمولاً بی‌رنگ هستند. بنابراین برای مشاهده و تجزیه و تحلیل واضح تر سلول‌ها از تکنیک های رنگ آمیزی استفاده می شود. رنگ های اختصاصی برای شناسایی و نشان دادن ساختارها و بافت های خاصی استفاده می شوند که توسط تکنیک هماتوکسلین ائوزین (H&E) قابل مشاهده نیستند. رنگ آمیزی به روش ون گیسون (VAN GIESON) از این قبیل رنگ آمیزی هاست.
در این مطلب قصد داریم تا به مرور تجهیزات لازم برای تکنیک رنگ آمیزی ون گیسون و روش انجام آن بپردازیم.
آشنایی با روش رنگ آمیزی ون گیسون
رنگ آمیزی ون گیسون یک تکنیک بسیار رایج در آزمایشگاه های هیستوپاتولوژی است که برای برجسته کردن تفاوت بین کلاژن و سایر بافت های همبند مانند بافت های عضلانی استفاده م ی‌شود. این رنگ از مخلوط اسید پیکریک (picric acid) و اسید فوشین (acid fuchsin) تشکیل شده است که به نمونه‌ی بافت نفوذ کرده و باعث قرمز شدن کلاژن می شوند. بافت های عضلانی اطراف و سلول های خونی به رنگ زرد قابل مشاهده خواهند بود.
مولکول های اسید پیکریک بسیار کوچک هستند، بنابراین به انواع بافت ها نفوذ می کنند. با این حال، این رنگ تنها در گلبول های قرمز و عضله حفظ می شوند.
اسید فوشین دارای مولکول های بزرگتری است و با نفوذ به کلاژن، مولکول های اسید پیکریک را جابجا می کند. این باعث می شود که کلاژن متفاوت از عضله و گلبول‍‌های قرمز خون رنگ آمیزی شود. مزیت اصلی رنگ آمیزی ون گیسون این است که تضاد شدیدی بین کلاژن (قرمز) و هر چیز دیگری (زرد) ایجاد می کند.
۱. مواد مورد استفاده در رنگ آمیزی ون گیسون
توجه داشته باشید که در این مطلب از رنگ آمیزی ون گیسون برای برش های ۵ میکرومتری بلوک پارافین استفاده شده است.
۱-۱. فیکساتیو: بافر فرمالین خنثی ۱۰ ٪
۲-۱. محلول هماتوکسیلین آهن Weigert
آماده سازی استوک محلول A:
هماتوکسیلین —————— ۱ گرم
الکل ۹۵٪ —————— ۱۰۰ میلی لیتر
آماده سازی استوک محلول B:
کلرید فریک محلول در آب ۲۹% ——— ۴ میلی لیتر
آب مقطر —————————— ۹۵ میلی لیتر
اسید هیدروکلریک غلیظ —————— ۱ میلی لیتر
قسمت های مساوی محلول استوک A و B را مخلوط کنید. این محلول برای ۳ ماه پایدار است و استفاده از آن بعد از گذشت ۴ ماه از زمان آماده‌سازی توصیه نمی شود.
۳-۱. محلول ون گیسون
اسید فوشین محلول در آب C.I. 42685ء,۱% —————— ۴ میلی لیتر
اسید پیکریک محلول در آبِ اشباع شده ————————۴۰ میلی لیتر
۲. مراحل رنگ آمیزی
۱. مراحل پارافین زدایی و هیدراسیون بافت را انجام دهید.
۲. لام را به مدت ۵ دقیقه درون محلول هماتوکسیلین آهن Weigert قرار دهید.
۳. لام را برای مدت کوتاهی زیر آب شیر بشویید و سپس دو مرتبه با آب مقطر آبکشی کنید.
۴. سپس لام را به مدت ۳ دقیقه در تماس با محلول ون گیسون قرار دهید.
۵. مراحل دهیدراسیون را با استفاده از درجات مختلف الکل از جمله الکل خالص و الکل ۹۵ % انجام دهید.
۶. لام را با استفاده از زایلین (زایلین) شفاف (clear) کنید.
۳. نتایج رنگ آمیزی
کلاژن ———————————————————— قرمز
سیتوپلاسم، عضله، فیبرین و گلبول قرمز خون ——— زرد
هسته ———————————————————— آبی تیره