تیغ میکروتوم یک تیغ برشی بسیار نازک است که برای برش دادن نمونه‌های بافتی با دقت بالا توسط دستگاه میکروتوم به کار می‌رود. تیغ‌ میکروتوم برای برش بافت‌های حیوانی و گیاهی به کار می‌روند که این برش ها برای مطالعات هیستولوژیک، ایمونوهیستوشیمی، ایمونوفلورسانس و بررسی های مولکولی مناسب هستند.

تیغ میکروتوم برای برش نمونه‌هایی با ضخامت بسیار کم و در حدود ۱۰ میکرون یا کمتر استفاده می‌شود. این نمونه‌ها می‌توانند شامل بافت‌های ریز مانند بافت عصبی، بافت عضلانی، بافت خونی، بافت لنفاوی، بافت ریه و غیره باشند. همچنین تیغ میکروتوم برای برش نمونه‌هایی که نیاز به دقت بالا و برشی صاف و نرم دارند، مانند نمونه‌هایی که برای مطالعات میکروسکوپی استفاده می‌شوند، مناسب است. با استفاده از تیغ میکروتوم، می‌توان نمونه‌های بافتی را به شکل برش‌های نازک و در حد میکرومتر برش داد و از آن‌ها برای مطالعات مختلفی مانند مطالعات بافت شناسی، بیماری شناسی و مطالعات با میکروسکوپ الکترونی استفاده کرد.

تیغ میکروتوم معمولاً از فلزات با کیفیت بالا، مانند استیل ضد زنگ، ساخته می‌شود و باید بسیار نازک باشد تا بتواند نمونه را با دقت بالا برش دهد. تیغ‌ میکروتوم باید بصورت منظم تعویض شوند تا دقت و کیفیت برش های بافتی حفظ شود. همچنین برای حفظ عمر تیغ میکروتوم، باید آن را با الکل یا مواد شیمیایی مشابه تمیز کرده و آن را ضدعفونی کنید. 

حین عملکرد میکروتوم، تیغ میکروتوم به طور مداوم حرکت می‌کند و نمونه بافتی به آرامی از روی آن عبور می‌کند. این فرآیند برش دادن باعث تولید برش‌های نازک با کیفیت بالا می‌شود که برای بررسی های  پاتولوژی مناسب هستند.

 

برخی از انواع تیغ میکروتوم عبارتند از:

۱. تیغ فلزی: این تیغ‌های میکروتوم از جنس فولاد ساخته شده‌اند و به دلیل نوع سختی و تیزی که دارند، برای برش نمونه‌های بافتی به صورتی بسیار نازک و دقیق استفاده می‌شوند.

۲. تیغ الماسی: این تیغ‌های میکروتوم از الماس ساخته شده‌اند و به دلیل سختی بسیار بالا و تحمل به خوردگی کمتر، برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح بسیار سخت و مقاوم مناسب هستند.

۳. تیغ کربن: این تیغ‌های میکروتوم از جنس کربن ساخته شده‌اند و به دلیل سختی و تیزی که دارند، برای برش نمونه‌های بافتی به صورتی بسیار نازک و دقیق مناسب هستند.

۴. تیغ کربید تنگستن: این تیغ‌های میکروتوم از کربید تنگستن ساخته شده‌اند و به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و سختی بالا، برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح بسیار سخت و مقاوم مناسب هستند.

در کل، انتخاب تیغ میکروتوم مناسب برای برش نمونه‌های بافتی، به عواملی مانند نوع بافت، سطح آن، ویژگی‌های شیمیایی آن و دقت برش مورد نظر، بستگی دارد.

تیغ‌های میکروتوم کربن برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح نرم، به دلیل عدم سختی و تیزی کافی، مناسب نیستند. در واقع برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح نرم، تیغ‌های میکروتوم با سطح تیز و براق مانند تیغ‌های فلزی یا تیغ‌های الماسی مناسب‌تر هستند. برای برش نمونه‌های بافتی با سطح نرم، تیغ‌های میکروتوم فلزی با سطح تیز، لبه‌های تیز و خطوط برشی صاف و بدون هیچ گونه اشکالاتی ایجاد می‌کنند. همچنین، تیغ‌های الماسی به دلیل سختی بسیار بالا و تحمل به خوردگی کمتر، برای برش نمونه‌های بافتی با سطح نرم ولی با مقاومت بالا مناسب هستند. در کل، برای انتخاب تیغ میکروتوم مناسب برای برش نمونه‌های بافتی، باید با توجه به خصوصیات بافت و سطح آن، تیغ میکروتوم مناسب را انتخاب کرد.

تیغ‌های میکروتوم الماسی برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح سخت و مقاوم نیز مناسب هستند. به دلیل سختی بسیار بالا و تحمل به خوردگی کمتر، تیغ‌های میکروتوم الماسی برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح سخت و مقاوم مانند استخوان، دندان، بافت های فلزی و سایر مواد سخت مناسب هستند. همچنین، تیغ‌های میکروتوم الماسی به دلیل دارا بودن لبه‌های بسیار تیز و خطوط برشی نرم و صاف، برای برش نمونه‌های بافتی با دقت بالا و قطعاتی با سطح بسیار نازک مناسب هستند. با این حال، باید توجه داشت که تیغ‌های میکروتوم الماسی برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح نرم، به دلیل سختی بالا و مقاومت به خوردگی، مناسب نیستند. برای انتخاب تیغ میکروتوم مناسب برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح مختلف، باید با توجه به خصوصیات بافت و سطح آن، تیغ میکروتوم مناسب را انتخاب کرد.

به طور کلی، برای برش نمونه‌های بافتی، انتخاب تیغ مناسب بسیار مهم است، زیرا ضخامت و نوع تیغ ممکن است بر روی نتیجه نهایی برش تأثیر بگذارد. انواع تیغ‌های دیگری نیز برای برش نمونه‌های بافتی وجود دارند که در برخی موارد می‌توانند مناسب باشند. برخی از این تیغ‌ها عبارتند از:

۱. تیغ سرامیکی: این تیغ‌ها از مواد سرامیکی ساخته شده‌اند و به دلیل سختی بسیار بالا و تحمل به خوردگی کمتر، برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح سخت و مقاوم مناسب هستند.

۲. تیغ سافت: این تیغ‌ها از فولاد بسیار نرم ساخته شده‌اند و به دلیل نوع نرمی و کمینه کردن خطر تخریب بافت، برای برش نمونه‌های بافتی با سطح نرم مناسب هستند.

۳. تیغ هسته‌ای: این تیغ‌ها از جنس استیل ساخته شده‌اند و به دلیل سختی بالا و تحمل به خوردگی کمتر، برای برش نمونه‌های بافتی با سطوح سخت و مقاوم مناسب هستند.

در کل، انتخاب تیغ مناسب برای برش نمونه‌های بافتی، به عواملی مانند نوع بافت، سطح آن، ویژگی‌های شیمیایی آن و دقت مورد نیاز برش بستگی دارد. بهترین تیغ برای یک نمونه بافتی، تیغی است که با اندازه و ویژگی‌های آن هماهنگی دارد و قادر به ایجاد برش صاف و دقیق بر روی بافت است.

 

برش نمونه‌های بافتی به صورت بسیار نازک و دقیق با استفاده از تیغ میکروتوم، برای تحقیقات بسیاری در زمینه‌های مختلف بسیار مفید است. برخی از مزایای استفاده از این تکنیک عبارتند از:

۱. مشاهده و بررسی دقیق ساختار بافتی: برش نمونه‌های بافتی به صورت بسیار نازک و دقیق، امکان مشاهده و بررسی دقیق ساختار بافتی را فراهم می‌کند.

۲. تشخیص بیماری‌های بافتی: این تکنیک به پزشکان و محققان امکان می‌دهد تا با برش نمونه‌های بافتی، بیماری‌های بافتی مانند سرطان را تشخیص دهند.

۳. تعیین ترکیب شیمیایی بافت: برش نمونه‌های بافتی به صورت بسیار نازک و دقیق، امکان تعیین ترکیب شیمیایی بافت را نیز فراهم می‌کند.

۴. تعیین تغییرات بافتی در طول زمان: با برش نمونه‌های بافتی به صورت دوره‌ای، تغییرات بافتی در طول زمان و در پاسخ به تحریکات مختلف مانند درمان‌های مختلف و یا عوامل محیطی، مورد بررسی قرار می‌گیرند.

با این حال، برای برش نمونه‌های بافتی به صورت بسیار نازک و دقیق، نیاز به دستگاه‌های ویژه‌ای مانند میکروتوم دارید که هزینه‌های آنها نیز بالاست.

 

تعویض تیغ میکروتوم یک فرایند ساده است. برای تعویض تیغ میکروتوم، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. قبل از هر کاری، دستگاه میکروتوم را خاموش کنید و از برق خارج کنید.

2. با استفاده از ابزار مناسب، تیغ میکروتوم قبلی را از روی هولدر تیغ میکروتوم جدا کنید. برای این کار، معمولاً یک پیچ یا قفل وجود دارد که باید آن را باز کنید تا تیغ میکرووتوم قبلی را بیرون بیاورید.

3. تیغ میکروتوم جدید را با دقت روی هولدر تیغ میکروتوم قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که تیغ میکروتوم به درستی قرار داده شده و قفل شده است.

4. تیغ میکروتوم جدید را با الکل یا مواد شیمیایی مشابه تمیز کرده و آن را ضدعفونی کنید.

5. بعد از تعویض تیغ میکروتوم، دستگاه میکروتوم را روشن کنید و تنظیمات را برای برش دادن نمونه‌های جدید تنظیم کنید. 

6. در نهایت، قبل از آغاز کار با تیغ میکروتوم جدید، تست برش با نمونه‌های کنترلی انجام دهید تا مطمئن شوید که تیغ میکروتوم به درستی نصب شده و برش دهی به صورت مناسب انجام می‌شود.

توصیه می‌شود تیغ میکروتوم جدید را بعد از هر 20-30 برش تعویض کنید تا دقت و کیفیت برش های بافتی حفظ شود. همچنین، توصیه می‌شود که قبل از تعویض تیغ میکروتوم، دستگاه میکروتوم را خاموش کنید و از برق خارج کنید تا از بروز هر گونه خطرات جانبی جلوگیری شود.

 

استفاده از تیغ میکروتوم برای برش نمونه‌های بافتی نیازمند تجهیزات و فرآیند خاصی است. این فرآیند به شرح زیر است:

۱. تعیین ضخامت مورد نیاز برش: در ابتدا باید ضخامت مورد نیاز برای برش نمونه بافتی تعیین شود. برای این کار می‌توان از میکروتوم استفاده کرد که قابلیت تنظیم ضخامت برش را دارد.

۲. آماده سازی نمونه: نمونه بافتی باید قبل از برش، با روش‌های مناسبی مانند ثابت کردن بافت با فریزینگ، تثبیت کردن با پارافین یا رزین و یا فرآیند دیگری که به نوع بافت و مطالعه مورد نظر بستگی دارد، آماده سازی شود.

۳. نصب تیغ میکروتوم: تیغ میکروتوم باید به صورت صحیح و با کمک ابزار مناسب روی میکروتوم نصب شود.

۴. تنظیم تیغ میکروتوم: تیغ میکروتوم باید به طور دقیق تنظیم شود تا ضخامت مورد نظر برش حفظ شود.

۵. برش نمونه: برای برش نمونه بافتی، تیغ میکروتوم با حرکتی قطری و مستقیم از روی نمونه بافتی عبور می‌کند و برشی نازک و با دقت بر روی نمونه ایجاد می‌کند.

۶. جمع آوری برش: برش‌ها با کمک ابزار مناسب از روی تیغ میکروتوم جدا شده و روی آب قرار می‌گیرند.

به طور کلی، استفاده از تیغ میکروتوم برای برش نمونه بافتی نیازمند تجهیزات و فرآیند دقیقی است که برای به دست آوردن برش‌های صاف و نازک و با دقت بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

انواع تیغ میکروتوم فدر
تیغ میکروتوم A35:
تیغ مخصوص برش بافت های تقریباً سخت در بسته بندی ۵۰ عددی به رنگ آبی فیروزه ای

تیغ میکروتوم S35:
تیغ مخصوص برش بافت های نرم در بسته بندی ۵۰ عددی به رنگ آبی کاربنی

تیغ میکروتوم N35:
تیغ مخصوص برش بافت های سخت در بسته بندی ۵۰ عددی به رنگ سبز مغز پسته ای

تیغ میکروتوم R35:
تیغ مخصوص برش بافت های خیلی سخت در بسته بندی ۵۰ عددی به رنگ مشکی

تیغ میکروتوم C35:
تیغ مخصوص برش بافت های منجمد با دستگاه فروزن سکشن در بسته بندی ۲۰ عددی به رنگ مشکی

تیغ میکروتوم High profile:
تیغ میکروتوم برای میکروتوم های دارای هولدر تیغ High profile در بسته بندی 50 عددی به رنگ قهوه ای