آغشته سازی بافت با پارافین آخرین مرحله آماده سازی بافت است. آغشته سازی فرایندی است که در آن ماده شفاف کننده (معمولاً زایلین یا گزیلول) توسط پارافین که به طور کامل حفره های بافت را پر می کند و به آن قوام بخشیده و موجب سهولت کار کردن با بافت و برش آن می شود، جایگزین می گردد. این کار توسط پارافین با نقطه ذوب 56 الی 59 درجه سانتیگراد انجام می شود. حجم پارافین مورد استفاده باید 25 الی 30 برابر حجم بافت باشد. بعد از مرحله شفاف سازی لازم است بافت ها در پارافین مذاب قرار گیرند تا پارافین به عمق بافت نفوذ کرده و جایگزین ماده شفاف کننده شود. در دستگاه های تیشو پروسسور معمولاً از 2 یا 3 ظرف پارافین مذاب استفاده می شود و بافت ها را به آهستگی از گزیلول خارج نموده و در هر ظرف پارافین به مدت 2 ساعت قرار می دهند.
پارافین مومی یک مخلوط پلی کریستالین از هیدروکربن های جامد است که از طریق تقطیر زغال سنگ و روغن های معدنی (نفت) بدست می آید. پارافین بدون رنگ یا سفید، شفاف، بدون بو و دارای رنج وسیعی از نقطه ذوب (56 الی 64 درجه سانتیگراد) است. چسبندگی بافت به پارافین بستگی به مورفولوژی محیط آغشته سازی دارد. کریستال های با اندازه یکسان و کوچک حمایت فیزیکی بهتری را از نمونه ها به واسطه فشردگی بیشتر (پک شدن محکم تر) فراهم می کنند. مورفولوژی کریستالی پارافین مومی را می توان از طریق برخی افزودنی ها تغییر داد و بهبود بخشید. به طوری که پارافین حاصله کمتر شکننده، یکنواخت تر و با خواص برشی بهتر شود تا در نتیجه آن دفرمه شدن کمتری را در برش های نازک شاهد باشیم.
خواص پارافین مومی که به طور معمول به عنوان محیط آغشته سازی استفاده می شود عبارت است از: ارزانی، ایمنی، امتزاج ناپذیری با آب، تهیه مقطع های برش با کیفیت و قابل استفاده در کاربردهای مختلف. پارافین مومی به عنوان یک ماتریس، سختی و حمایت کافی و لازم را از بافت را فراهم می کند و مانع از اعوجاج و خرابی برش های بافت شده و سهولت برش را توسط دستگاه میکروتوم فراهم می کند. بلوک های بافت می توانند مدت زمان زیادی را درون موم بدون خرابی باقی بمانند.
از معایب پارافین مومی می توان به زمان طولانی غوطه وری لازم برای بافت هایی مثل استخوان، مغز، چشم و … اشاره نمود. زمان غوطه وری طولانی باعث انقباض بافت و سخت شدن آن می شود همه پارافین های مومی را باید به طور منظم فیلتر نمود که اگر از طریق محتوای آب کریستالی شود می توان آب را از طریق حرارت دادن و هم زدن خارج نمود.
موم های پارافین با نقطه ذوب پایین، نرم بوده که برای بافت هایی مانند جنین و ارئولار مناسب هستند. در حالی که موم های پارافین با نقطه ذوب بالا، سخت بوده که برای بافت هایی مانند فیبروز سخت مناسب هستند.
توجه: افزودن اسید استئاریک یا اسید پالمیک با حفظ سختی موجب کاهش نقطه ذوب پارافین می شود.
مثال هایی از موم های پارافین اصلاح شده:
پلی اتیلن گلیکول ها پلیمرهایی با طول های مختلف هستند. در دمای اتاق PEG600 مایع، PEG1000 نرم، PEG1500 سخت و PEG4000 سخت و ترد است. به طور کلی نسبت به موم پارافین، سخت تر و چگال تر هستند.
استفاده از خلا تاثیری در مراحل آب گیری و شفاف سازی بافت ندارد اما مرحله آغشته سازی با پارافین را به شدت تسهیل می کند. در تیشو پروسسورهایی که از خلا در مرحله آخر یعنی آغشته سازی با پارافین استفاده می کنند بافت های چرب مانند مغز را بهتر آماده می سازند.
برای انجام سریع تر پاساژ بافت از تکنیک همزدن محلول و حرارت دادن آن استفاده می شود. در دستگاه های تیشو پروسسور بسکت محتوی نمونه های بافت به طور مرتب در محلول تکان داده می شود که این عمل باعث اختلاط محلول شده و در نتیجه مدت زمان لازم برای آبگیری، شفاف سازی و آغشتگی بافت به پارافین کاهش می یابد. عملیات حرارت دادن با افزایش انرژی جنبشی باعث تسهیل در نفوذ محلول به داخل بافت می گردد اما باعث تغییر خاصیت رنگ پذیری شده و از طرفی چون مایعات مورد استفاده در پاساژ بافت همگی قابل اشتعال می باشند حداکثر حرارت توصیه شده برای این کار 45 درجه سانتیگراد می باشد. (فقط در مواقع اورژانسی از حرارت دادن بیشتر استفاده کنید)